Финский язык. Урок 27.

ПРЕДЫДУЩИЙ УРОК

В этом уроке:

• Пассив настоящего времени (продолжение)

• Пассив прошедшего времени 

В этом уроке мы продолжим рассмотрение темы пассивной формы глаголов: узнаем, как выглядят вопросы в пассиве, и обратимся к прошедшему времени. 

Вопросы в пассиве настоящего времени 

Если в активе мы спрашиваем:

Kuka tekee? Ketkä tekevät? (Matti istuu, lapset leikkivät)
Mikä tekee? Mitkä tekevät? (kahvi kiehuu, autot starttaavat)

то в пассиве, поскольку деятель сам по себе нам не важен, вопросы будут такими:

Mitä tapahtuu? Mitä tehdään? (talo rakennetaan, pihalla leikitään)

tapahtuа – происходить

Переводы примеров специально даны подстрочником, чтобы была понятна суть, и не было бы страшно встречать такие странные конструкции в речи финнов

Когда нам нужно указать на объект, предмет, с которым что-то делают, мы спрашиваем:

Mitä sille/niille tapahtuu/tehdään? – Чтосэтим (этими) делают/происходит?

Mitä ruoalle tehdään? – Ruoka/ruokaa* laitetaan. – Чтоделаютседой? Еду готовят. *(обратите внимание, хоть еда и неисчисляема, но вариант номинатива возможен)

Mitä seinälle tapahtuu? – Seinä maalataan. – Чтопроизойдётсостеной? Стену покрасят.

Падеж в вопросе всегда аллатив.

Когда же нам нужно указать на инструмент действия, мы спрашиваем:

Mitä sillä/niillä tehdään? –Чтоэтим (этими) делают?

Mitä kynällä tehdään? Kynällä kirjoitetaan. – Чтоделаютручкой? Ручкойпишут.

Mitä lasilla tehdään? Lasista juodaan vettä. – Чтоделаютстаканом? Изстаканапьютводу.

Mitä kirjahyllyllä tehdään? Kirjahyllylle pannaan kirjoja. –Чтоделаютскнижнойполкой? На книжную полку ставят книги.

Падеж в вопросе всегда адессив, а в ответе падеж соответствует требованиям глагола.

Чтобы спросить, что было сделано, произошло раньше, нужно поставить все в прошедшее время Посмотрим, каков он, пассив прошедшего времени.

Пассив прошедшего времени нам нужен для того, чтобы указать на действие в прошлом, не акцентируя субъект этого действия. Т.е. нам выдали, тут сидели, тогда считали и т.д.

В финском языке он образуется с помощью окончаний -ttiin, -tiin, прибавляемых к слабой основе. Уже до боли знакомая нам буква i – показатель прошедшего времени.

Окончание -ttiin имеет место в прошедшем пассиве глаголов 1, 4 и 5 типов.

Verbityyppi 1:

seisoa   -> seisottiin
puhua   -> puhuttiin
lukea -> luettiin

Как и в пассиве настоящего времени, -a/-ä => -e, если основа заканчивается на -a/-ä, то это -a  или -ä превращаются в -e.

lähettää – lähetettiin
pitää – pidettiin
matkustaa – matkustettiin

Verbityypit 4, 5 ja 6:

osata -> osattiin
herätä -> herättiin

punnita -> punnittiin
häiritä  häirittiin

paeta -> paettiin

Окончания основ не удваиваются и ни на что не меняются. Просто отнимаем -ta/-tä и ставим вместо него -ttiin.

Пассивное окончание -tiin используется в глаголах 2 и 3 типов.

Verbityypit 2 ja 3:

syödä -> syötiin
käydä – > käytiin

opiskella – > opiskeltiin
menn ä -> mentiin

nousta -> noustiin

Глагольное окончание отметается, вместо него прибавляется пассивное -tiin.

Отрицательная форма пассива прошедшего времени образуется посредством окончаний –ttu/-tty, –tu/-ty, прибавляемых к слабой основе, и частицы ei.

Соответственно,
1. там, где было -ttiin, будет -ttu/tty, а именно в глаголах 1, 4, 5 типов.

seisoa -> ei seisottu
tietää -> ei tiedetty
osata -> ei osattu
punnita -> ei punnittu

2. там, где было -tiin, будет -tu/ty, т.е. у глаголов 2 и 3 типов.

syödä -> ei syöty
mennä -> ei menty

Значения, объект, порядок слов такие же, как и в пассиве настоящего времени.

Потренируемся в образовании положительной и отрицательной форм пассива прошедшего, ознакомимся с новой лексикой.

Упражнение 1
Составьте предложения, используя пассив прошедшего с предложенными словами. При определении порядка слов руководствуйтесь вопросом в скобках.

Malli: (Viime kesänä – kaikki – seinä – maalata) (Mitkä?)
Viime kesänä maalattiin kaikki seinät.
(Viime kesänä – kaikki – seinä – maalata) (Milloin?)
Kaikki seinät maalattiin viime kesänä. 

1. talo – remontoida – viime vuonna (Milloin?)
_____________________________________________________________________________
2. puutarha – istuttaa – kukka (Mihin?)
_____________________________________________________________________________
3. pitää – eilen – kokous (Milloin?)
_____________________________________________________________________________
4. sopimus – allekirjoittaa – viime viikolla (Mikä?)
_____________________________________________________________________________
5. maksaa – matka – luottokortti (Millä?)
_____________________________________________________________________________
6. lähettää – eilen – lasku (Milloin?)
_____________________________________________________________________________
7. matkavakuutus – ottaa – ennen lähtöä (Mikä?)
_____________________________________________________________________________

remontoida – ремонтировать

puutarha – сад

sopimus – договор

allekirjoittaa – подписывать

luottokortti –кредитнаякарточка

vakuutus – страховка

Ответы:

1. Viime vuonna remontoitiin  talo.

2. Puutrahaan istutettiin kukka.

3. Eilen pidetettiin kokous.

4. Sopimus allekirjoitettiin viime viikolla.

5. Luottokortilla maksettiin matka.

6. Eilen lähetettiin lasku.

7. Matkavakuutus otettiin ennen lähtöä.

Упражнение 2

Как в предыдущем упражнении оставьте предложения, используя отрицательную форму пассива прошедшего с предложенными словами.

1. ei – harjoitella – asia – tarpeeksi (Miten?)
_____________________________________________________________________________
2. kahvi – ei – muistaa – ostaa – kauppa (Mitä?)
_____________________________________________________________________________
3. hakea – päiväkoti – ei – lapsi (Mistä?)
_____________________________________________________________________________
4. lentokone – ei – tankata – kenttä (Missä?)
_____________________________________________________________________________
5. tarjota – ei – lentokone – ruoka (Mitä?)
_____________________________________________________________________________
6. turvamääräys – ei – välittää (Mistä?)
_____________________________________________________________________________
7. turvavyö – ei – kiinnittää (Mitä?)
_____________________________________________________________________________

tarpeeksi – достаточно

tankata – заправлять горючим (бензином машину)

kenttä – площадка

turva – меры предосторожности

määräys – приказ, распоряжение

Соответственно, turvamääräys – указание о безопасности. При переводе с финского на русский вам вообще всегда нужно применять некоторую изобретательность.

välittää – обращать внимание (при этом обычно в отрицательных предложениях)

turvavyö – ремень безопасности

kiinnittää – пристегивать, прикреплять

Ответы:

1. Asiaa ei harjoteltu tarpeeksi.

2. Kahvia ei mustettu ostaa kaupasta.

3. Päiväkodista ei haettu lasta.

4. Kentällä ei tankattu lentokonetta.

5. Ruokaa ei tarjottu lentokoneessa,

6. Turvamääröyksestä ei välitetty.

7. Turvavyötä ei kiinnitetty.

Упражнение 3
Заполните пробелы в тексте глаголами в скобках, поставленными в пассив прошедшего.

1800-luvun alkupuolella maatalous oli Suomen väestön pääelinkeino. Noin 90 prosenttia väestöstä sai toimeentulonsa maataloudesta. Tavaroita (ei ostaa) 1.___________________ kaupoista, vaan lähes kaikki mitä (tarvita) 2.____________________, (valmistaa) 3.__________________ itse kotona. Vilja (saada) 4._________________ omasta pellosta. Osa maidosta (juoda) 5.___________________ heti, osasta (valmistaa) 6._________________ piimää. Voita (ei ostaa) 7.__________________ kaupoista vaan se (valmistaa) 8.______________________ itse, samoin kuin juusto. Leipä (leipoa) 9._____________________ kotona. Itä-Suomessa (leipoa) 10._____________________  usein, yleensä joka päivä, ja leipä oli pehmeää ruisleipää. Länsi-Suomessa (ei leipoa) 11._____________________  usein. Siellä (leipoa) 12._____________________ vain kerran puolessa vuodessa. Leipä oli kovaa, mutta rapeaa ruisleipää, hyvä kokojyväleipää.
Kalasuksella oli suuri merkitys. Kalaa yleensä (ei käyttää) 13.________________________ heti, vaan se joko (kuivata) 14._________________________ tai (suolata) 15._________________________ talven varalle. Lihaa tai kalaa yleensä (ei paistaa) 16._________________________ rasvassa, vaan ne (savustaa) 17._____________________.  

maatalous – сельское хозяйство
väki – население
pääelinkeino – главный промысел, главное средство получения дохода, главное занятие
toimeentulo –средства к существованию
lähes – почти
valmistaa – готовить, заготавливать
vilja – зерновые, зерно
pelto – поле
piimä – простокваша
kova – черствый
rapea – хрустящий
kokojyväleipää – зерновой хлеб
merkitys – значение
kuivata – высыхать, сушить
talven varalle – на зиму
rasva – жир
savustaa – коптить

Ответы:

Kalastuksella oli suuri merkitys. Kalaa yleensä ei käytetty heti, vaan se joko kuivattiin tai suolattiin talven varalle. Lihaa tai kalaa yleensä ei paistettu rasvassa, vaan ne savustettiin. [/spoiler]

СЛЕДУЮЩИЙ УРОК

Похожие записи:

• Финский язык. Урок 40.
• Финский язык. Урок 39.
• Финский язык. Урок 38.